Пред шеесет години, во 10:02 часот по московско време, новинската агенција ТАСС објави извештај за првиот екипажен лет во вселената, кој стана најжешката вест во светот. Во Советскиот Сојуз, сите престанаа да го прават она што го правеа. Нацијата седеше залепена на радио, долги редови се протегаа пред киосците и радосниот народ се собра во центарот на Москва и на другите градови.
„Работниот ден беше 'уништен': се претвори во празник, луѓето беа зафатени од еуфорија, претходно непознатиот Јуриј Гагарин одеднаш беше на усните на сите“, се сеќава инженерот Лев Музуров.
Спонтан собир во Москва на 12 април 1961 година, во чест на летот на Гагарин: „Слава на првиот советски космонаут“

Сергеј Смирнов / весник „Известија“
Градежниците од Новосибирск прочитаа за летот на Гагарин

Лев Поликашин / Sputnik
Московјаните се насобраа околу киосците
Јуриј Сомов / Sputnik
Работниците во фабриката за облека ги слушаат вестите за летот на Гагарин
Јосеф Будневич / Sputnik
Евгениј Скаскин, работник од градот Енгелс, во близина на местото кадешто слета Гагарин, се присети на овој ден како што следува: „Тоа беше како некаков шок. По некое време, ми светна и моето срце беше толку радосно што не можев да се запрам да викам: ‘Ура! Отидовме во вселената! ’Истрчав во ходникот на хостелот. Момците истрчаа од своите соби, а ние се прегрнавме и танцувавме од радост. <...> Целата земја беше весела. Летот на Гагарин ни се чинеше како најверодостојниот настан за земјата, која штотуку закрепна од најстрашното искушение на Големата татковинска војна и сега зачекори напред“.
На 14 април, два дена по успешниот лет, Гагарин беше однесен во Москва со специјално изнајмен авион
Sputnik
Гагарин е пречекан на аеродромот Внуково
Георги Петрусов / Sputnik
Репортери на официјалното добредојде на првиот космонаут во светот
Василиј Носков / Sputnik
Гагарин на аеродромот Внуково го пречекува советскиот лидер Никита Хрушчов
На 14 април, Москва стана град на забавата. Учениците и студентите ги прескокнаа часовите за да го видат првиот космонаут во светот; многумина добија слободен ден. „Знаевме дека Гагарин ќе се појави на 14. Часовите едноставно не доаѓаа предвид на тој ден. Целиот оддел беше оправдан и сите отидоа да го поздрават Гагарин “, се присетува Марија Солодухина, студентка во 1961 година. Музиката се слушаше на Ленинската авенија, луѓето скокаа од радост, извикувајќи„ Ура! “.
Гагарин беше одведен со мотопатрола од аеродромот директно на Црвениот плоштад
Јури Иванов / Sputnik
Луѓе се качуваат на покривите само за накусо да го видат Гагарин
Александар Моклецов / Sputnik
Хеликоптери фрлаат летоци над градот, поздравувајќи го херојот-космонаут
Москва го пречекува Јуриј Гагарин
Станбена зграда на Ленинската авенија
Огромна толпа со транспаренти го чека Гагарин на Црвениот плоштад
Гагарин ја поздравува толпата од говорницата на мавзолејот на Ленин
Sputnik
Официјален пречек на Гагарин на Црвениот плоштад
Новинарот Павел Барашев беше еден од првите што го интервјуираше Гагарин по летот, кога космонаутот конечно имаше слободно време. Тој се присети на средбата на следниов начин:
„Ни беше кажано дека Гагарин бил на рутински медицински преглед и дека наскоро ќе дојде за да одговори на прашањата на новинарите од „Комсомољскаја правда“. Буквално се тресевме од возбуда: сега ќе можевме да ја видиме и разговараме со најпознатата личност на планетата Земја. Што треба да го прашаме првиот човек на светот во вселената? Дали би имале време да направиме барем една слика?
Во еден момент тој се појави пред нас: невисок, во униформа на воздухопловните сили со еполети.
'Па, има ли тука новинари од Комсомољскаја?', праша тој толку едноставно и со таква насмевка што одеднаш се распрсна целата неподнослива напнатост на тој тежок, но сепак радосен извештаен ден ...“
Одморајќи се, Гагарин направи целосна обиколка на Советскиот Сојуз, држејќи говори, присуствувајќи на состаноци и потпишувајќи бесконечни автограми.
Martynov/MAMM/MDF
Гагарин во фабриката Станколит во Москва
Италијанската актерка Џина Лолобриџида, која присуствуваше на филмскиот фестивал во Москва, отворено флертуваше со Гагарин; неговата насмевка ги освои сите советски жени.
Archive photo
Пролетта 1961 година, Гагарин започна светска турнеја, посетувајќи повеќе од 30 земји; буквално сите од Куба до Јапонија сакаа да го видат во живо. САД беа една од ретките земји што не упатија покана до космонаутот. Пилотот повеќе не беше свој човек, туку медиумска личност; во секое време тој мораше да „го држи лицето“ и да ги задоволи гледачите со својата насмевка како заштитен знак.
Генерал-полковникот на воздухопловните сили Николај Каманин, кој го придружуваше Гагарин на патувањата во странство се потсети: „Речиси сите весници забележаа дека патувањето на Гагарин докажа колку е голем човек. Секој ден разговарав со овој великан среде невиден луксуз и раскош и гледав дека тој само сака да се опушти, сам, некаде со риболов, на река надвор од Москва ...“
Гагарин потпишува автограми во Бразил
Валентин Соболев / TASS
Жителите на Хавана го пречекуваат Гагарин за време на неговата посета на Куба
Валентин Соболев / TASS
Гагарин во Мексико
Валентин Черединцев / TASS
Гагарин со бугарските земјоделци
Гагарин се среќава со ученици во Норвешка
Валентин Черединцев / TASS
Посета на Гагарин на Велика Британија
Алексеј Стужин
За време на престојот, Гагарин ја посети Лондонската кула
Алексеј Стужин / TASS
Гагарин се сретна и со Елизабета Втора, која неодамна ги сподели своите впечатоци од нивната средба, велејќи дека тој е многу шармантен иако воопшто не знае да зборува англиски.
Вака самиот Гагарин се присети на средбата: „Јас појадував со кралицата во Бакингемската палата. Што велите за тоа! Кралицата беше многу љубезна и пристојна. Разговаравме за времето, за просторот и за моите впечатоци. Разговарав [со принцот Филип] за авијацијата и за новите автомобили ... Ѝ дадов книга на кралицата. Таа беше многу среќна. За возврат, таа ми подари семејна фотографија“.
Гагарин во Индија
Гагарин на меѓународниот саем за воздухопловство и вселена во Париз
Агенција Кистон / TASS
Гагарин беше енормно популарен насекаде. Очевидци потсетуваат дека сите, млади и стари, буквално го живееја и го дишеа космосот и сонуваа да се сретнат со првиот космонаут во светот. Што се однесува до самиот Гагарин, тој остана скромен во однос на славата со којашто се здоби.
„Како и другите, и јас направив многу грешки. Јас имам свои слабости. Никој не треба да се идеализира. Секој треба да биде прифатен како што е во реалниот живот. Понекогаш се чувствувам како играчка за гушкање, двојни чевли, од тоа ми се лоши“, напиша тој во својот дневник.
Прочитајте исто така: Десет непознати факти за летот на Јуриј Гагарин во космосот