Зошто во Норилск мразот не се топи дури ни лете?

Патувања
АНА СОРОКИНА
Летото овде е толку кратко што мразот едноставно нема време да се стопи. Затоа во Заполарјето и на 30 степени може да се почувствува здивот на ледената свежина.

Иако летото на северот на Сибир е кратко и трае само неколку недели, сепак е многу топло. За време на нашата посета нé затекна вистинска жега, кога во Норилск цела недела беше околу 30 степени (а тоа е 300 километри северно од Северниот поларен круг!) А уште понеобично беше да се набљудува впечатливиот контраст помеѓу временските услови. и арктичката природа.

Само еден чекор го дели летото од зимата

Во центарот на Норилск има гужва како на Невскиот Проспект во Петербург. На главниот плоштад, термометарот покажува +29°C. Човек неволно се прашува дали е можно да се наоѓаме во еден од најстудените градови на светот, каде просечната годишна температура е -10°C.

Но, жителите на Норилск ни објаснуваат: тие имаат околу недела или две такви топли денови во годината, а целото лето е обично свежо и дождливо. Локалните жители, се разбира, не се досадуваат. Градот има музеј, театар и галерии. А на жештините, ако имаат слободно време, многумина се обидуваат да одат во природа. И ние им се придружуваме.

Во долината на реката Ергалах го посетивме фестивалот на летен туризам, организиран од градот Норилск. Викенд под шатор - што може да биде поубаво! Патувањето траеше околу еден час со камион-автобус по серпентини, каде што обичен патнички автомобил не може да помине.

Патот водеше низ индустрискиот реон. Градскиот пејзаж беше заменет прво со фабрички, а потоа со планински предел. А потоа пред нас се покажа долината на сибирската река Ергалах. Нејзините ритчиња беа покриени со светлозелена трева, прошарана со прилично големи површини од ланскиот (а можеби и прекланскиот) снег.

Снегот беше вистински и го имаше многу. Некои луѓе експериментираа правејќи фотографии на негова позадина, а некои правеа снешко. Но, нашето внимание го привлекоа оние туристи кои веднаш најдоа практична употреба на тој снег. Зедоа мала лопата, ископаа половина кофа снег и направија мобилен фрижидер. Веднаш се гледа дека се работи за луѓе со искуство.

Неколку дена подоцна се најдовме во долината на втората река Хаерлах, а потоа на реката Ајакли. До нив патувавме неколку часа со камион-автобус, поминувајќи преку плитки рекички. А мразот што го видовме таму беше многу поимпозантен.

Некои глечери беа повисоки од човек! А притоа околу мразот и снегот бујно цветаа сибирски рози, ретки цветови наречени „жарки“.

Северни плажи од мраз

Иако Норилск е индустриски град, тој се наоѓа во близина на некои од најубавите места на нашата планета, како што се висорамнината Путорана и полуостровот Тајмир.

Надвор од градот се протега преодниот појас помеѓу тундрата и тајгата, таканаречената шумска тундра. Таа потоа преминува во арктичка тундра со планини, тиркизни реки и пенливи водопади. Зиме, се разбира, и езерата и водопадите се целосно замрзнати.

Кон крајот на јуни - почетокот на јули, во Заполарјето нагло започнува летото. За само неколку дена студената тундра ја покриваат необични цветови со светли бои.

Тоа има само неколку недели да ја проживее целата своја вегетација и нема време за губење.

Низ планинските клисури почнува да струи вода. Водопадите формираат цели каскади високи неколку стотици метри. Толпи луѓе излегуваат на езерата и реките. Времето треба да се искористи и за риболов, и за возење кану, и за семеен пикник. Само што во овие реки практично нема капачи, бидејќи мразот на дното нема време да се стопи, а водата не се загрева за време на краткиот период на топло време. На бреговите на реките, а понекогаш и во самата вода остануваат вечни блокови мраз. Сончевите зраци не допираат до тие скриени места.

Во Норилск, како и во другите северни градови на Русија, летниот снег не е само лански. Тука може да падне снег и во јуни, и во јули. Но, по правило, веднаш се топи. Додека во септември паѓа постојан снег кој трае многу долго.