Момците на Путин: Кој го штити број 1?

Федералната служба за обезбедување (ФСО) е моќна институција - мултифункционална и исклучително затворена. Тешко дека помеѓу руски структури на моќ ќе се најде потаинствена отколку што може да се претпостави само за неговите активности. Нема објавени податоци за неговите операции, нема извештаи достапни за јавноста. 

Армискиот генерал Евгениј Муров, дамнешен соработник на Владимир Путин и во својство на руски претседател, и поранешен припадник на безбедносните сили во Ленинград го предводеше ФСО во текот на 16 години.

Отпуштањето на Муров на 26 мај 2016 година е поврзано со маргинална возраст за државниот службеник. Во ноември 2015 година тој наполни 70 години и медиумите веќе долго време пишуваа за неговата неизбежна оставка. Еден од највлијателните луѓе во земјата - генерал Муров - ја презеде функцијата директор на ФСО 11 дена откако Путин стана претседател и велат дека никогаш не ги губеше позициите. 

За неговиот наследник малку се знае. Кончев е човек без биографија: за него нема збор на веб-страниците на Кремљ и ФСО. Познато е само дека од крајот на 2015 година раководел со Канцеларијата за безбедност на претседателот (дел од ФСО), а во 2015 година неговата сопруга, според даночната декларација, заработила 58.1 милиони рубли (околу $ 830.000) - повеќе од кој било друг вработен во агенцијата. За структурата која сега ја води, има малку повеќе информации, иако пристапот до нив е многу ограничен. 

Тело број еден 

Корените на ФСО се поставени од страна на една од единиците на КГБ - советски чувари од советската ера со екстремно широки овластувања. Ова тело беше одговорно за безбедноста на првите лица, исто како што сега е задача на луѓето на ФСО. За оваа задача - да се обезбеди „телото број еден“ – се знае најмногу. Веќе повеќе години се слушаат гласови дека на повеќето ризично манифестации на претседателот (како потопувањето со батискаф на дното на Бајкалското езеро и при летот со авион) соработниците на ФСО користат двојник на Путин.

Понекогаш вработените во ФСО можат да се видат во црни костуми со микрофон за слушање, понекогаш облечени како и сите други, и се спојуваат со толпата. Во оваа улога се најмногу доверливи. Иако и на нив не им е туѓа привлечност да си направат селфи од работното место и да ги прикажуваат во социјалните мрежи - новинарите неколкупати пронаоѓале вакви слики, а заедно со тоа и лични информации за безбедноста од ФСО. Тие го обезбедуваат не само претседателот, туку и судиите, сведоците, службениците, како и објекти со посебен режим како Кремљ и Државната Дума. 

Сепак сето ова е само една од многуте задачи (и можности), бидејќи за време на владеењето на генерал Муров ФСО очајно се бореше за нови овластувања и за статус на главната тајна служба на Русија со главната соперничка - Федералната служба за безбедност (ФСБ). И се чинеше дека победи. 

Контрола над милијарди 

Во средината на првата деценија на овој век ФСО, меѓу другите тајни служби, учествува во остро спротивставување на милитантните структури од најблиското опкружување на претседателот. Реакцијата не се случи само за близината на „број еден објектот“, туку и за контрола на паричните текови, имотот и средствата. Во 2007 година, конфликтот стигна до очигледен стадиум и тогаш за „војната меѓу тајни служби“ зборуваа не само водечките медиуми во земјата, но и самите раководители на одделенијата. 

ФСО влезе во судири и со ФСБ (и тие не завршија во нејзина корист), како и со Управата за работата на претседателот (административно-деловниот менаџмент - заб. ред.), при што „обезбедувањето на Путин“ го зазеде врвот. Битката се разгоре околу имотот на државата - под капата на Управата за работата на претседателот беа лекувалишта, градежни и транспортни организации, прехранбени фабрики за федералната власт, а исто така и државни недвижности во странство, како и десетици проекти.

Денес, пишува изданието РБК, според Единствениот државен регистар ниту една претседателска резиденција не е во надлежност на Управата за работата на претседателот – ами се префрлени или на самата Руска Федерација, или на ФСО. 

Меѓу непроменливите „активности“ на ФСО е нејзината подружница Атекс. „Ќерката“ на ФСО беше создадена од страна на Муров во 2003 година и е одговорна за изградба на локалитети од федерално значење. Спроведувањето и државниот буџет, распределбата на државните договори и организирање аукции за милиони и милијарди (на пример за Обновата на ѕидовите на Кремљ, на мавзолејот на Ленин или на Конзерваториумот „П.И. Чајковски“). 

Социологија за претседателот

Но, со милијардите, работите не се завршени. ФСО како тајна служба, навистина е речиси семоќна - нејзините луѓе имаат право да одржуваат оперативно-последователни активности, да прислушуваат и да отвораат преписки, да притвораат граѓани, да претресуваат домови и да конфискуваат автомобили. 

Вработените на ФСО, чуваат фабрики и други објекти со специјален режим, и, се разбира,  ги обезбедуваат патиштата кои се наоѓаат околу овие објекти. Под нивна контрола е секоја 12 улица во Москва, а за луѓето кои имаат среќа да живеат на нив, по традиција се прави досие. 

Покрај сето ова ФСО се занимава и со социолошки истражувања меѓу населението. Се разбира, тие не се објавуваат јавно. Овие податоци се собираат за раководството на земјата и се смета дека токму според нив се ориентираат претседателот, Советот за безбедност и владата, кога донесуваат одлуки. Рејтингот на партиските лидери, на опозициските водачи, следење на социоекономската ситуација во регионите. Ако некој од губернаторите биде отпуштен поради загуба на доверба, тоа најверојатно станува со интервенција на ФСО. 

А, едно од најновите проширувања на ингеренциите на ФСО беше создавањето и развојот на рускиот сегмент на Интернетот за државни службеници. За заштита на енкрипцијата на каналите за врска сега исто одговараат овие луѓе.

При користење на материјалите на Russia Beyond задолжителен е хиперлинк до изворот од кој е преземен материјалот.