Како Сталин сакаше да создаде социјалистички рај за Швеѓаните

Историја
БОРИС ЕГОРОВ
Користејќи го примерот на малата заедница Швеѓани на западниот брег на Естонија, советската власт реши да му ги покаже на западниот свет сите чуда на животот во социјалистичкиот рај.

Летото 1940 година Естонија стана дел од СССР. Заедно со Естонците, советско државјанство добија и локалните Швеѓани.

Со векови тие го населуваа западниот брег на Естонија и островите на архипелагот Монсунд. Во 1940 година Швеѓаните ги имаше седум илјади.

Западот имаше нејасна претстава за животот во Советскиот Сојуз. Меѓутоа, Стокхолм многу внимателно ја следеше судбината на естонските Швеѓани дури и по присоединувањето на балтичките земји на СССР.

Советската власт го знаеше тоа и реши да го искористи примерот на малата етничка заедница за да му ги покаже на западниот свет сите чуда на животот во социјалистичкиот рај. На Швеѓаните им дадоа привилегии какви што немаа во „буржоаска“ Естонија.

Во владата на Естонската Советска Социјалистичка Република влегоа двајца министри кои зборуваа шведски, на републичкото радио редовно се емитуваше програма на шведски, а весникот „Sovjet-Estland“ (Советска Естонија) на шведски се појави дури и пред основната верзија на руски.

Властите претпазливо го воведуваа советскиот економски систем меѓу естонските Швеѓани (како, впрочем, и во сите прибалтички републики). Приватната сопственост и слободниот пазар долго време  беа неприкосновени овде.

За малата заедница беа печатени учебници (идеолошки проверени) и се одржуваа годишни фестивали на народна култура. Москва дури ја разгледуваша идејата Хапсала, „главниот град“ на естонските Швеѓани, да го направи еден од главните туристички центри на СССР.

Социјалистичкиот рај за Швеѓаните опстана сосем кратко – додека регионот не беше окупиран од Германците есента 1941 година.

Само мал дел од Швеѓаните ги ценеше напорите на советската власт и ѝ се приклучи на Комунистичката партија и се бореше во редовите на Црвената армија. Додека на мнозинството германската власт им дозволи да емигрираат во земјата на своето потекло.