Не пропуштајте!
Придружете се на Russia Beyond на Телеграм за повеќе есклузивни содржини
Може да се каже дека Зимскиот дворец е срцето на Санкт Петербург и дека е најпрепознатливото здание во градот. По него го има добиено и името Дворцовиот плоштад, а исто така свечениот Дворцов кеј по течението на реката Нева, како и подвижниот Дворцов мост, кој инаку е своевидна визит-карта на Петербург. Од Зимскиот дворец започнува и Невската авенија, главната улица на северната руска престолнина.
Зимскиот дворец
Legion MediaВо 18 век подигнати се неколку „зимски“ дворци, а денешниот е петти во таа низа. Два „зимски“ дворци се изградени за времето на Петар Велики. Првиот бил привремен објект од дрво, а вториот е направен од камен. Петар своите последни години ги минал во камениот дворец, а во него и починал. Долго се сметаше дека трагите од овој дворец се изгубени, но во текот на седумдесеттите и на осумдесеттите години од минатиот век под театарот во Ермитаж беа пронајдени фрагменти од одаите на овој дворец. Сега некои од овие простории се реставрирани и се отворени за посетителите.
Вториот зимски дворец на Петар Велики, 1750 година. Непознат италијански (?) уметник, според цртежот на М.И. Михаев.
Ермитаж / Public DomainСе смета дека третиот дворец бил резиденција на императорката Ана Ивановна, и дека настанал така што братучетката на Петар го преуредила претходниот Петров дворец. Кога на власт дошла ќерката на Петар Елизавета Петровна, таа сакала да има уште пораскошни и поголеми одаи, така што за неа е подигнат четврти, привремен дворец, но потоа бил урнат и на неговото место се појавила конечната, денешна варијанта.
Поглед на Зимскиот дворец од страната на Адмиралитетот. Смена на стража, триесеттите години од 19 век, Василиј Садовников.
Public domainФиналниот прoект на помпезниот дворец во стилот на барок му припаѓа на главниот архитект на Елизавета Петровна, Италијанецот Бартоломео Растрели. Тој покрај дворецот подигнал уште многу зданија, но дворецот е најраскошен. Граден е осум години. Императорката не го доживеала завршувањето на работите.
По одземањето на власта на Петар Трети, по пат на преврат на негово место дошла неговата сопруга Екатерина Втора. Таа, секако, одлучила да го преуреди дворецот според својот вкус. Кон средината на шеесеттите години од 18 век по нејзината наредба отстранети се излишните барокни „волани“ во декорот, така што зданието добило построг изглед. Екатерина има преуредено и неколку сали со цел нејзиниот миленик Григориј Орлов да може да се насели поблизу до нејзините одаи.
Дворецот ноќе
Legion MediaПостои причина зошто дворецот се нарекува „зимски“. Налето императорите престојувале надвор од градот. Секој од нив имал своја луксузна резиденција – во Петерхоф, во Царское Село или во Павловск. И секоја резиденција имала бујни паркови кадешто се организирале многубројни забави.
Прием по повод отворањето на Првата Државна дума на 27 април 1906 година, В.В. Пољаков, 1909 година.
Државен музеј на политичката историја на Русија / Public DomainВо текот на зимата сите цареви од семејството Романови, почнувајќи од Екатерина Втора, задолжително престојувале во Зимскиот дворец. (Патем, дворецот има над 400 печки кои го загревале овој голем простор). Тој бил главен императорски дворец во Русија, свечена резиденција со сала во која се наоѓал тронот.
Воена галерија 1812 година. Едуард Гау 1862.
Ермитаж/Public DomainКога во 1905 година избила првата руска револуција, царот Николај Втори решил повеќе да не живее во центарот на Петербург, каде им е на сите на видик. Затоа официјалната царска резиденција ја преселил во Александровскиот дворец во Царское Село, кадешто живеел со семејството во следните 12 години.
Царот Николај Втори на балконот од Зимскиот дворец, 20 јули 1914 година.
Фотоателје на Карл Буле/Централен државен архив на филмска и фотодокументација во Санкт Петербург/Russia in photo
Поглед на Зимскиот дворец и Дворцовиот плоштад.
Andrew Shiva / Wikipedia / CC BY-SA 4.0Зимскиот дворец има приземје и два ката. Направен е во облик на четириаголник (односно правоаголник со атриум). Има четири фасади (кои малку се разликуваат според композицијата). Свечениот влез е на јужната фасада, која е свртена кон плоштадот. На овој влез се наоѓа порта со три свода. Северната фасада гледа на реката Нева.
Северната фасада и Дворцовиот кеј.
Florstein / CC BY-SA 4.0Зданието го красат безброј столбови наредени во два реда. На краевите од покривот се поставени скулптури и вази.
Јордански скалила
ЕрмитажДолжината на дворецот по течението на Нева изнесува 210 метри, а висината 23.5 метри. Според царскиот указ од 1844 година во Санкт Петербург е забрането да се подигаат станбени згради кои би биле повисоки од Зимскиот дворец.
Гостинска одаја од малахит.
ЕрмитажВо Зимскиот дворец има вкупно 1084 одаи. Без оглед дали станува збор за свечени сали, приватни гостински одаи или будоари, сите простории самите по себе се уметнички дела. На секое лице од царскиот род што живеело во дворецот му се доделувале над 10 одаи. Сопругите на руските императори (по Екатерина Втора со земјата управувале исклучиво мажи) имале одделни одаи. На дворот живееле и децата на царот, а доколку некое дете стапи во брак, по венчавката младиот брачен пар најчесто се селел во посебен дворец.
Спалните одаи на императорката Александра Фјодоровна, 1970 година, Едуард Гау
ЕрмитажПонекогаш неколку сали се преуредувале за престој на високи гости. Во Зимскиот дворец на повик на императорите можеле да живеат или привремено да престојуваат и луѓе кои немале врска со царското семејство. Во дворецот живееле и дворските слуги, како и дворските дами, кои имале најмногу три одаи.
Болница во Николаевската сала на Зимскиот дворец.
Public domainОткако царското семејство се отселило, одаите останале празни, па во текот на Првата светска војна императорот решил да се преуреди за потребите на армијата. Тука во 1915 година е отворена воена болница која го носела името на принцот Алексеј Николаевич. Во шест сали на царскиот дворец биле поставени околу илјада болнички кревети за ранетите, а имало и операциона сала. Царицата и нејзините ќерки тука служеле како милосрдни сестри и им помагале на ранетите.
Сцена од филмот „Заземањето на Зимскиот дворец“, 1927 година.
Клучниот настан во Октомвриската револуција од 1917 година, кога болшевиците ја узурпирале власта, бил токму „јуришот“ на Зимскиот дворец. Познатите кадри од филмските хроники со војници кои јуришаат на дворецот се специјално инсценирани, односно не станува збор за документарна снимка. Дворецот бил „заземен“ по речиси мирен пат. Испукани се неколку топовски истрели и тие само го изгледале венецот на дворецот, а од крстосувачот „Аврора“ е испукан само еден школски топовски истрел (без ѓуле). Во Зимскиот дворец тогаш била сместена Привремената влада, а таа била мошне слабо обезбедена. Задната порта дури не била ни заклучена, така што напаѓачите влегле без борба во дворецот и ги уапсиле членовите на владата.
Сала на Зимскиот дворец за време на војната, работниците на музејот ги оставиле рамките на своите места за евакуираните ремек-дела подоцна лесно да можат да се вратат на своето место.
Фотографија на Б.П. Кудојаров 1942-1943. / ЕрмитажРаботниците на музејот на 22 јуни 1941 година започнале итно да ги подготвуваат експонатите за евакуација. За еден месец успеале да спакуваат и да евакуираат над милион уметнички дела. Но, сепак, нешто и останало, зашто во септември 1941 година веќе започнала опсадата на Ленинград.
Гаража за кочии по бомбардирање.
ЕрмитажСалите и подрумите на Зимскиот двоец биле преуредени во скривници каде од бомбардирање и од ракетирање се криеле околу 2.000 луѓе. Многумина работници на музејот со семејствата постојано живееле во дворецот, штитејќи ги останатите експонати. Зимскиот дворец во повеќе наврати бил бомбардиран, многу биле оштетени определени сали и свечените скалила. Бомба ја погодила и просторијата која служела како гаража за царските кочии.
Веќе во 1944 година по пробивот на обрачот, Зимскиот дворец повторно бил отворен за посетителите, но сѐ уште долго траеле работите на реставрација и обновување.
Разгледница од крајот на 19. век. Адмиралтејски плоштад.
МАММ / МДФ / Russia in photoВо времето на Екатерина Втора дворецот бил обоен во боја на песок, како резиденциите на француските кралеви и на австриските императори. Кон средината на 19 век царот Николај Први наложил фасадата да се обои во боја на тула, а токму во тој вид дворецот ја дочекал револуцијата.
Руските цареви најверојатно не го виделе Зимскиот дворец во зелена боја
Lynn Greyling / PixabayЗелената фасада со бели столбови дворецот ја добил дури во 1946 година, во времето на советската власт. Ова било резултат на работата на повоените реставратори.
Бела сала
ЕрмитажЗимскиот дворец го основаше зданието на Ермитаж, главниот уметнички музеј во земјата. Но, не е ниту едното, ниту другото. Се смета дека Ермитаж е основан во 1764 година кога Екатерина Втора стекнала огромна колекција слики. За да ги смести покрај Зимскиот дворец го доградила крилото „Мал Ермитаж“ (односно место на осамата).
Со текот на времето збирката станувала сѐ поголема и на крајот е направено уште едно здание, „Големиот Ермитаж“, специјално за потребите на музејот. Зимскиот дворец дури по Револуцијата послужил како здание за музеј, и во него е пренесен дел од колекцијата. Посебните крила тогаш биле споени со премини. Ермитаж е најголемиот и најпосетен музеј во Русија. Содржи експонати на западната и на руската уметност со непроценлива вредност.
Мачките се неофицијален симбол на музејот. Се појавиле уште во претходната „верзија“ на Зимскиот дворец, кога во 1745 година биле донесени од Казањ како средство против глувци и стаорци. И тие ги чувале царските одаи подобро од кој било отров. За време на опсадата на Ленинград мачките биле десеткувани, и затоа сибирјаните испратиле како подарок 5.000 мачки во Ермитаж. Директорот на музејот Михаил Пиотровски активно го поддржува присуството на мачките и вели дека тие се „легенда“ на Ермитаж и „составен дел“ од животот на овој руски музеј
Во нашата репортажа прочитајте повеќе за тоа како мачките станале симбол на Петербург и на Ермитаж.
При користење на материјалите на Russia Beyond задолжителен е хиперлинк до изворот од кој е преземен материјалот.
Претплатете се
на нашиот билтен!
Добивајте ги најдобрите стории на неделата директно во вашето сандаче