Рускиот Бетмен во зелена маска ја спасува земјата од ѓубре

Индустрискиот Чељабинск има морничава сличност со измислен Готам Сити, познат на сите како домот на Бетмен. Сепак, фабричките емисии, депониите и мрачните реки тука се многу реални. Нечистотијата и ѓубрето во домаќинствата се еден аспект на реалноста дека Русите имаат проблеми со психолошкото справување. Тие не можат да престанат да ги преплавуваат своите живеалишта со пластични канти и кеси, не поштедувајќи ги дури и најзелените и најживописните подрачја. Главниот град на јужниот дел на Урал, големо неговата околина, е еден од индустриски загадените региони на Русија - сосема постигнување со оглед на конкуренцијата.

Чељабинск, погледот одозгора.

Сергеј Потерјаев

Како и во стрип-универзумот, она што му било потребно на Чељабинск е суперхерој за чистење на градот, во буквална смисла. За среќа, некој го послушал повикот.

Дали е тоа птица? Дали е авион?

На влезот во централниот парк во Чељабинск, се сретнав со висок човек со модерна брада. Тој е облечен во маскирани панталони и спортски чизми со црн ранец, и, како Кларк Кент, не се издвојува од толпата. Но, веднаш штом влеговме во „дивата“ површина на паркот (повеќе како шума), тој извади огромна црна кеса за отпадоци, зелена плетена маска, бели очила за сонце и се претвора во Чистоман, кој доаѓа да го спасат градот од ѓубре.

Во централниот парк Гагарин.

Сергеј Потерјаев

Вистинското име на суперхеројот е Артур Матис-Сиразеев (тој и неговата сопруга си ги зеле двете презимиња) и има 30 години. По образование е професор по германски јазик, а денес работи на полето на модерирањето и промоција на социјалните медиуми.

Тој ги опишува активностите за собирање на ѓубрето како „рации“ и ги прави еднаш или двапати неделно, најчесто во работните денови. Покрај паркот, денес ќе ја провериме ситуацијата во каменоломот Емералд и во рекреативното подрачје во едно од градските студентски домови, каде што сѐ започна пред четири години.

Сергеј Потерјаев

Само минатата година сѐ беше ставено повеќе или помалку во ред, објаснува тој. „Пред тоа, насекаде имаше само ѓубре“, вели тој, фрлајќи око околу територијата. Сепак, околу клупите распослани се купишта пивски шишиња, празни кеси од грицки и остатоци од минатите пикници кои се мутирани во нешто пострашно во текот на суровата зима. Во Чељбинск, снегот само што се стопи, па се појавија многу вакви „врнежи“ околу градот.

Артур обично го користи јавниот превоз.

Сергеј Потерјаев

„Јас живеев во близина и често се возев тука“, вели Артур. Кога уште едно возење беше расипано од лименки и картонски кутии расфрлени по патот, тој одлучил дека проблемот со ѓубрето може да се реши само со суперхерој. Артур купил половина метарско зелено платно и си направил маска, оставајќи само дупки за очите. Потоа се вратил во паркот вооружен со кеса за ѓубре. „Решив дека едноставно фотографирање на планината ѓубре ќе биде бесмислено. Затоа дојдов до идејата за Чистоман и објавив видеопорака а социјалните мрежи – и така започна приказната“, објаснува Артур.

Местото каде што започнал пред четири години.

Сергеј Потерјаев

„Ако ѓубрето не се исчисти, можеме да поднесеме жалба до шефот на окружната администрација на веб-страницата. Но, наместо да поднесувам жалба, јас сам го исчистувам ѓубрето“, вели тој.

Сега тој добива огромен број пораки: „Чистоман, дојди и исчисти за нас!“ Потребата за суперхерој сугерира постоење на суперзлосторник кој намерно фрла ѓубре и го загадува градот во неговата потрага по светска доминација. Но, не, сето тоа го прават сосема обични луѓе кои веројатно не се сметаат себеси за лоши гении. Но, Артур признава дека неговата цел не е да биде спасител на човештвото. Неговата поскромна цел е да ги спречи своите сонародници да ја претворат животната средина во тоалет и да ги направи повеќе еколошки чувствителни.

„Јас не се жалам, сам го чистам ѓубрето“

Сергеј Потерјаев

И во тој поглед, тој веќе има постигнато одреден почетен успех. Повеќе од 20.000 луѓе веќе се претплатија на неговата страница, од кои многумина Артур ги инспирира да ги исчистат сопствените градови. Неговите следбеници станаа толку бројни што мораше да ја формира заедницата „Лига на Чистоман“, каде што луѓето можат да бараат друштво за расчистување и да испраќаат повратни информации. „Тоа може да се должи на тековниот предизвик #TrashTag, или можеби луѓето едноставно станаа свесни“.

Човекот зад маската

Каменоломот Емералд, на периферијата на Чељбинск, е доста популарна област за рекреација. Луѓето доаѓаат од целиот регион за да прават скара, да пливаат во езерото или само да дишат свеж воздух. Но, како што може да претпоставите, тие оставаат трага од ѓубре по нивното заминување. Погледот што се отвора е прилично надреален: карпестите брегови се уништени од непристојни натписи, додека срдечните верверици од Урал скокаат околу купиштата ѓубре, и покрај тоа што има неколку големи канти за отпадоци веднаш на влезот во каменоломот. Како да се поправи таквото неодговорно однесување, Артур не знае. Невозможно е да се набљудува секој еден посетител.

Во Каменоломот Емералд.

Сергеј Потерјаев

За само неколку минути, Артур собира цела кеса ѓубре од околу јамата. „За четири години, извршив 150 рации и собирав во просек по пет парчиња од 90 литри секој пат“, рече тој. Неодамна, тој поставил личен рекорд од 90 вакви кеси. „Ги поставив сите кеси во ред – изгледаше како огромен колбас со ѓубре долг 30-40 метри“. Не можел да го премести сам, па морал да побара помош на социјалните мрежи. Потоа, помош пристигна од неочекуван извор.

Кошници за ѓубре на влезот во каменоломот.

Сергеј Потерјаев

Еден следбеник од Москва му испратил нова маска, бидејќи претходните двае беа излитени од постојана употреба. Оваа маска исто така ќе се излити, така што на Артур наскоро ќе биде потребна замена. Друг следбеник прочитал дека Чистоман се исекол од стаклено шише и вети дека ќе му испрати специјални обувки и некои супер-кул ракавици кои ќе можат да издржат дури и парчиња од нож.

Оваа маска беше направена од московскиот следбеник Чистоман.

Сергеј Потерјаев

Но, најневеројатниот инцидент се случи во декември 2018 година, кога тој случајно заврши на ТВ-шоуто „Тајниот милионер“. Гостинскиот добродетел на програмата, сопственикот на синџирот берберници „Топ ган“ Алексеј Локонцев, беше толку импресиониран од посветеноста на Артур што донираше 350.000 рубли (5.500 американски долари) за проектот и побара од него да ја отстрани маската. Артур признава дека уште не ги потрошил парите и се обидел да ги симне сите видеа во кои е прикажано неговото лице. Тој сака да биде познат само како Чистоман и не бара публицитет за неговиот вистински живот. Патем, тој продолжува да соработува со Локонцев - претприемачот вети дека ќе му помогне да го развие својот бизнис понатаму, па дури и нарачал од еден негов пријател уметник да создаде стрип за Чистоман. Кога излезе првиот дел, фановите не беа премногу восхитени за стилот, нарекувајќи го „брутален“, но Артур се надева дека следните изданија ќе бидат подобро примени.

Артур не сака да го спаси човештвото, туку само сака луѓето да запрат да фрлаат насекаде.

Сергеј Потерјаев

Тој не заработи пари од својот проект. И покрај тоа што тој имал понуди за кобрендирање од компании кои прават кеси за отпадоци, тој претпочита да не се продава.

Повеќе „чистомани“ на улиците

Лето, Артур планира да организира голем настан за расчистување во Чељабинск. Тој не сака да ги врати суботниците во советски стил („чистење во саботите“), бидејќи сака да промовира постојана уредност, а не принудно расчистување еднаш годишно.

Во централниот парк на Челјабинск.

Сергеј Потерјаев

„Мислам дека е важно да се биде активен граѓанин и ќе бидам среќен ако видаме повеќе 'чистомани' на улиците. Но, многу прашања за животната средина се проголтуваат од политиката, па можеби ќе завршам во локалното собрание“, вели тој.

Артур ќе биде среќен ако види повеќе „чистомани“ на улиците.

Сергеј Потерјаев

Артур не е единствен ентузијаст на животната средина во Русија. Пред неколку години, херој во портокалова маска се појави во Бијск (Алтајска област), но по само четири „рации“ тој се замори. Сега Артур е во контакт со активисти од Санкт Петербург, Кострома, Јакутск и Перм – тој смета дека тие се суперхерои, па дури и воспоставија специјален чат, каде што можат да зборуваат за „суперхеројски работи“.

Понекогаш Чистоман излегува надвор од неговиот домашен терен Челјабинск: тој изврши рации во Мијас и Копејск, и не толку одамна отиде во Петрозаводск на покана на локалните активисти. „Постои убав насип таму, но сепак собравме големо количество ѓубре. Проблемот е ист, бидејќи луѓето насекаде се исти“, вели Артур.

Сергеј Потерјаев

При користење на материјалите на Russia Beyond задолжителен е хиперлинк до изворот од кој е преземен материјалот.